สารก่อมะเร็งจากอาหารประเภทอาหารแปรรูป
ลูกชิ้นบอแรกซ์และไส้กรอกดินประสิว ต้องขอโทษด้วยนะคะที่เรียกแบบนี้ไม่ใช่เพราะอะไรหรอกคะเพราะเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องใส่เพื่อถนอมอาหาร อาหารที่เด็กๆได้รับตั้งแต่อายุน้อยๆเป็นอาหารที่ใกล้ตัวลูกมาก เราอาจจะต้องมีวิธีการรับมือกันหน่อยคะคุณพ่อคุณแม่ ปัจจุบันเราพบว่าอาหารทานเล่น อาหารรองท้องในบ้านเรามีส่วนผสมที่เป็นอันตรายเรามาดูกันว่าสารสองอย่างนี้มาจากอะไร
ดินประสิว หรือ โพแทสเซียมไนเตรต เป็นดินที่เป็นกรดเกิดจากมูลของค้างคาว โดยการที่นำเอามูลค้างคาวมาต้มเคี่ยว แล้วทิ้งไว้ให้เย็น จะมีเกล็ดสีขาวเกาะอยู่ เรียกว่า “ดินประสิว”
ดินประสิวอย่างที่รู้จักกันเลยคะ พวกดินปืน ดอกไม้เพลิง และถนอมอาหาร เช่น พวกปลาร้า ปลาเจ่า ปลาเค็ม หมูแหนม กุนเชียง เนื้อเค็ม หมูสวรรค์ เบค่อน ไส้กรอก ไตปลาดิบ ฯลฯ
กระทรวงสาธารณสุขอนุญาตให้ผสมในอาหารได้ในปริมาณที่กำหนด คือ ใช้ไนเตรทได้ไม่เกิน 500 มิลลิกรัมต่ออาหาร 1 กิโลกรัม และไนไตรท์ไม่เกิน 125 มิลลิกรัมต่ออาหาร 1 กิโลกรัม เพื่อป้องกันไม่ให้อาหารบูดเน่า ช่วยระงับการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียได้หลายชนิดเช่นคลอสตริเดียมโบทูไลนัม ซึ่งเชื้อนี้สามารถสร้างสารพิษโบทูลิน ที่มีอันตรายร้ายแรงมาก เชื้อโรคชนิดนี้มักเจริญเติบโตในอาหารที่อากาศผ่านเข้าออกไม่ได้ เช่น อาหารกระป๋อง หรือใช้แพื่อเพื่อรักษาสีของเนื้อสัตว์ให้ดูใหม่สด การสุ่มตัวอย่างจากอาหารในท้องตลาด ตรวจพบมีสารไนเตรตและไนไตรต์ในปริมาณที่สูงมากเกินปริมาณที่กระทรวงสาธารณสุขของไทยกำหนดให้ใช้เสียอีกคะ
โซเดียมไนเตรตและไนไตรต์เป็นสารก่อมะเร็งสามารถทำปฏิกิริยากับสารเอมีน (amine) ในปลาหรือในร่างกายของมนุษย์ โดยมีน้ำย่อยในกระเพาะอาหารเป็นตัวช่วยทำให้เกิดสารประกอบหลายชนิดที่มีโครงสร้างคล้ายกัน เรียกว่า “ไนโตรซามีน” สารเหล่านี้บางชนิดไม่มีอันตรายต่อสุขภาพ แต่บางชนิดจะร้ายแรงมากทำให้เป็นมะเร็งได้ ถ้ารับประทานไนเตรตเข้าไปมาก ๆ
โทษ
ท้องร่วงรุนแรงมาก อาจเกิดอาการตัวเขียว หายใจไม่ออกได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็ก ๆ จะยิ่งไวต่อสารเคมีชนิดนี้มากกว่าผู้ใหญ่เพราะฉะนั้นการที่เด็กทานอาหารประเภทนี้บ่อยๆก็เท่ากับได้รับสารก่อมะเร็งอย่างต่อเนื่อง
สารไนไตรต์สามารถจะทำปฏิกิริยากับสารประกอบบางอย่างในอาหาร และสิ่งแวดล้อมโดยทั่วไป แล้วเกิดเป็นสารประกอบชนิดใหม่ขึ้น เรียกว่าสารไนโตรซามีนซึ่งเป็นสารเคมีกลุ่มที่อาจทำให้เกิดเป็นมะเร็งใน อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายได้ การเกิดไนโตรซามีนนั้นอาจเกิดมาจากไนเตรต เปลี่ยนเป็นไนไตรต์ โดยเชื้อแบคทีเรียบางชนิด แล้วไนไตรต์ก็จะทำปฏิกิริยากับอามีนที่มีอยู่ในเนื้อสัตว์บางชนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาวะที่เป็นกรด จะเกิดปฏิกิริยาได้ไนโตรซามีน ซึ่งเป็นสารที่ก่อมะเร็งได้อย่างรวดเร็วในระยะหลังพบว่าไนโตรซามีนสามารถ เกิดขึ้นได้ในร่างกาย โดยเฉพาะในกระเพาะอาหารที่มีสภาวะเป็นกรด เมื่อเราได้รับไนเตรตเข้าไปในร่างกายแล้วภายใน 1-2 ชม. ร่างกายขับไนเตรตและบางส่วนเปลี่ยนเป็นไนไตรต์ออกมาทางน้ำลายสูง เมื่อเรากลืนน้ำลายผสมกับอาหารที่มีอามีนสูง็จะเกิดปฏิกิริยาในกระเพาะอาหาร ได้ ดังนั้นถ้าเรากินอาหาร ที่มีดินประสิวหรือไนเตรตและสารไนไตรต์สูง แล้วกินอาหารที่มีอามีนในมื้อถัดไปก็จะได้รับ ไนโตรซามีนที่เกิดขึ้นในกระเพาะอาหารได้
น้ำประสานทองหรือ บอแรกซ์
เป็นสารประกอบที่สำคัญของโบรอน ชื่อทางเคมีโซเดียมโบเรท ชื่อสามัญน้ำประสานทองหรือผงเนื้อกรอบหรือเพ่งแซ เมื่อถ้าอยู่ในรูปผลึกบริสุทธิ์จะไม่มีสี ถ้านำไปเผาต่อจนไม่มีน้ำอยู่ในโมเลกุลจะเรียกน้ำประสานทองสะตุ เป็นผงมีสีขาว ละลายน้ำได้ง่าย มีรสขมเล็กน้อย พบได้ในธรรมชาติตามก้นทะเลสาบหลายแห่งที่แห้งในฤดูแล้ง รวมทั้งมักพบปนในดินและน้ำใต้ดินในแถบพื้นที่ใกล้ภูเขาไฟ บอแรกซ์ที่ผลิตในทางการค้าทั้งหมดมาจากธรรมชาติ
ประโยชน์
ของน้ำประสานทอง เป็นส่วนผสมในการทำแก้วและเซรามิก สกัดแร่ทองคำ เป็นฟลักซ์ในการเชื่อมโลหะ เป็นส่วนผสมในสารทำความสะอาด สบู่ ยาสีฟัน ใช้เป็นสารปรับสภาพน้ำในสระว่ายน้ำ ทำปุ๋ยให้โบรอนซึ่งเป็นธาตุอาหารรองที่พืชต้องการ ใช้ทำยาเบื่อแมลงเนื่องจากมีความเป็นพิษต่อแมลง ถนอมอาหาร บอแรกซ์สามารถใช้แทนเกลือแกงโดยเฉพาะกรณีที่ไม่ต้องการให้มีรสเค็ม เช่นใช้ดองไข่ปลาคาร์เวียร์ นิยมใส่ในแป้งให้เหนียวกรุบ ใส่ในลูกชิ้นทำให้เนื้อเหนียวเด้ง
โทษ
บอแรกซ์เป็นสารที่มีข้อถกเถียงโต้แย้งว่าปลอดภัยหรือมีอันตราย แต่ประเทศไทยอยู่ในกลุ่มที่อ้างว่าบอแรกซ์มีอันตราย
อันตรายแยกเป็นสองประเภท คือ
1.ความเป็นพิษ (toxicity) เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะมีผลต่อร่างกายคล้ายการได้รับเกลือแกง (NaCl) อาการเป็นพิษจะเกิดต่อเมื่อได้รับบอแรกซ์เป็นปริมาณที่ค่อนข้างสูงมาก ปริมาณที่เป็นพิษ (median lethal dose) คือ 2.66 กรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัมอาการจะคล้ายคลึงกับการได้รับเกลือแกงมากเกินขนาด
2.ความเป็นสารก่อให้เกิดมะเร็ง (carcinogen)เมื่อได้รับในปริมาณมากและต่อเนื่องนานๆเช่นกัน
สารก่อมะเร็งอยู่ใกล้ตัวเด็กและใกล้ตัวเราอย่างไม่น่าเชื่อเลยนะคะมิน่าล่ะเราถึงพบว่าคนที่เป็นมะเร็งอายุน้อยลงๆ เราคงต้องเลือกที่จะทานอาหารที่ปรุงเลยเป็นเนื้อหมูเนื้อปลาเนื้อไก่อะไรก็ว่าไปที่ยังไม่ต้องแปรรูปใดๆทำให้สุกปรุงให้น้อยไม่ต้องแปรรูปนะคะ คุณแม่อาจมีวิธีเบี่ยงเบนความสนใจเด็กด้วยการเตรียมอาหารให้ลูกทานหลังเลิกเรียนบอกให้เด็กรู้ว่าวันนี้เราเตรียมอะไรไว้ให้ทานแก้หิว พอร่างกายอิ่มก็จะไม่อยากทานอาหารเหล่านั้นหรือถ้าจำเป็นก็ทานให้น้อยที่สุดคะ
